Een hydrocele (hydros=water, cele=holte) is een goedaardige zwelling in het scrotum, gevuld met vocht. Dit komt zeer vaak voor en behandeling is meestal niet nodig.
De zaadballen zijn omgeven door een met vocht gevuld vlies waarbinnen de zaadbal kan bewegen. Soms neemt de hoeveelheid vocht rond de bal sterk toe. We spreken dan van een hydrocele. Dit kan gebeuren na een ongeval of infectie, maar heel vaak ook zonder aanwijsbare oorzaak. Soms ontstaat een hydrocele ook als reactie op een gezwel of ernstige ontsteking. Het is dan belangrijk dat de oorzaak van de hydrocele onderzocht wordt. Meestal is een lichamelijk onderzoek voldoende, soms is echografisch onderzoek nodig. Vaak voelen hydrocele's klein en zacht aan, soms kunnen zij groot worden tot wel vijftien centimeter in doorsnede.
Een spermatocele is een holte gevuld met spermacellen. Dit is een goedaardige aandoening. Een spermatocele is vaak los van de zaadbal te voelen.
Spermatocele's ontstaan vanuit de bijbal. De zaadcellen die in de zaadbal worden gevormd, gaan naar de bijbal. Daar vindt verder rijping plaats. Vanuit de bijbal gaan de zaadcellen via de zaadleider richting prostaat. De bijbal bestaat uit talrijke kleine verzamelbuisjes. Soms ontstaat er een verwijding van zo'n buisje omdat het zaadtransport niet goed verloopt (bijv. bij ontsteking of ongeval). Vaak blijft zo'n verwijding klein, maar soms wordt deze groter en dan ontstaat een spermatocele.
Behandeling
Een hydrocele of spermatocele gaat meestal niet vanzelf weg. Meestal geven een hydrocele of spermatocele geen klachten. Ze zijn pijnloos en vaak klein. Ze hoeven dan ook niet behandeld te worden. Soms worden ze echter zo groot dat ze hinderlijk worden en klachten geven bij het dragen van kleding of bij bepaalde activiteiten. Soms wordt het cosmetisch aspect als storend ervaren. De behandeling bestaat bij de meeste patiënten uit een operatie.
Alternatief
Soms wordt een hydrocele behandeld door middel van aspiratie. Dit wil zeggen dat met een naald in de holte met vocht wordt geprikt en het vocht wordt opgezogen. Soms wordt er hierna een stof ingebracht om verkleving van de wanden van de holte te krijgen. Deze techniek kan toegepast worden als een operatie niet gewenst of mogelijk is, maar gaat gepaard met een hogere kans op terugkeer van de hydrocele en infectie.